(gepubliceerd in de tijdschriften van Reflexion Medical Network)
​We zijn met zijn allen beperkt in onze mogelijkheid om massa’s gegevens, massa’s informatie tot ons te nemen en er analytisch mee om te gaan. We leven nochtans in een maatschappij die ervoor zorgt dat we dagelijks enorm veel informatie over ons heen krijgen. Informatie die nu nuttig is, straks misschien nuttig is of meestal niet van toepassing is of zal zijn. Informatie die al dan niet correct, objectief, gekleurd, belangrijk en/of een detail is. Informatie die actueel is, een aankondiging is of voorbijgestreefd is.
We zijn niet meer in staat om zelf constant een selectie te maken, laat staan om voor ons zelf een standpunt in te nemen, met een zekerheid dat we de accurate informatie gefilterd hebben van de ruis.
Met andere woorden de big data is niet alleen een opportuniteit in de digitale wereld met de huidige technologische ontwikkelingen, big data is ook waar we als persoon dagdagelijks mee geconfronteerd worden via allerhande media en wat we als mens als zeer verwarrend en overweldigend ervaren.
Laat het nu juist in de digitale gezondheidszorg niet anders zijn. Zij die dagdagelijks met digitale gezondheidszorg begaan zijn, hebben het moeilijk om door de bomen het bos te zien. Een probleem dat zorgverstrekkers uiteraard ook ervaren. Zorgverstrekkers voor wie het digitale aspect niet meer is dan een beloofde toegevoegde waarde, die ze, zonder al te veel tijdsinvestering, willen gebruiken om een betere zorg te kunnen bieden.
Daarom lijkt onze informatiemaatschappij soms meer op een desinformatiemaatschappij. Dikwijls is de informatie al voorgekauwd, maar als de voorkauwer van dienst niet accuraat is of zelfs leek is in de materie, dan krijg je een hoge graad van desinformatie rond een, in feite, correcte mededeling.
Concrete voorbeelden
De elektronische toegang van de patiënt tot al zijn/haar medische gegevens. Het zal niet voor morgen zijn. De toegang zal beperkt zijn tot die gegevens waarvan de zorgverstrekker beslist heeft om ze te publiceren.
Het beperkt gebruik van de Sumehr is de schuld van de EMD’s. Het al dan niet kwaliteitsvol en effectief gebruik van functies, die aangeboden worden door de softwarepakketten, kan een gevolg zijn van de manier waarop het wordt aangeboden.  Maar het kan ook een gevolg zijn van een gebrek aan duiding, of het kan het gevolg zijn van een foutieve motivatie, zoals bvb “als ik 400 Sumehrs publiceer, heb ik mijn premie”, terwijl een kwaliteitsvolle Sumehr levens kan redden. Na analyse kan je alleen maar concluderen dat het alles behalve de schuld is van de EMD’s.
Numerikare
Dat vandaag gestart wordt met een nieuwe wekelijkse publicatie is interessant en hoopgevend, op voorwaarde dat het niet nog extra informatie over digitale gezondheidszorg in het bos dropt, maar dat het een stevige, gezonde boom is die er staat met als bladeren correcte en inhoudelijk sterk geduide informatie. Een publicatie die aankondigingspolitiek onderscheidt van de realiteit, die kritisch observeert, maar ook enthousiast is over successen en hoopvolle initiatieven. Alleen dan kan het een referentie worden voor de gezondheidsprofessional dolend door het digitale bos op zoek naar het rechte pad, het pad richting een nog hogere kwaliteit van de zorg.
Welkom Numerikare.

(gepubliceerd in de tijdschriften van Reflexion Medical Network)
​Sinds de aankondiging door Minister De Block dat einde 2018 zal geland worden met de terugbetaling van apps is het onderwerp meer dan ooit tevoren wereldnieuws in België.
We mogen in de euforie niet vergeten dat mobile health zoveel meer is dan apps in een store op internet. Het ondersteunen van apps, het mogelijk maken van voorschrijven van apps en de terugbetaling zijn slechts een deel van het verhaal.
Ook de one-liner van de Minister: “Patiënt meer betrokken bij de zorg dankzij app“, is net iets te kort door de bocht. Het ecosysteem dat gecreëerd wordt rond mobiele geneeskunde, of eerder de zorg zonder fysiek contact, heeft zoveel meer aspecten dan alleen maar een app of een app geconnecteerd met een medical device.
Dat in deze nieuwe vorm van zorg en preventie de interactie tussen de zorgverleners en de patiënt grondig wijzigt is duidelijk. Dat dit de patiënt activeert binnen het zorgproces is een zekerheid en dat de patiënt zich daardoor meer betrokken voelt is ontegensprekelijk, maar dat is niet alleen door de app.
De patiënt gaat niet meer als lijdend voorwerp in de wachtzaal zitten, wachtend op de roep van de zorgverstrekker en vervolgens antwoordend op de vragen die gesteld worden. De patiënt neemt initiatief en de zorgverstrekker kan ontvangen en bijsturen vanop afstand zonder dat patiënt en zorgverstrekker hun agenda’s op elkaar moeten afstemmen.
Dit haalt de werkprocessen van de zorgverstrekker grondig door elkaar en impliceert nieuwe taken, veranderende taken. Dat allemaal naast de uiteraard “traditionele” werkwijze die ook blijft bestaan, maar hopelijk meer “just in time” georiënteerd zullen zijn. Laat het duidelijk zijn. De “traditionele” werkwijze zal ook in 2019 nog steeds het startpunt zijn en de rode draad in de zorg.
Inspelen op deze veranderingen vergt veel meer dan het invoeren van de mogelijkheid tot voorschrijven van apps en de terugbetaling ervan. De piramide die nu centraal wordt gezet in het verhaal is in feite een detail, een noodzakelijk detail. Veel belangrijker dan de technologische vereisten zijn het in kaart brengen van de veranderende werkprocessen, de veranderende hulpmiddelen, de veranderende relaties.
De onzekerheid met betrekking tot aansprakelijkheid blijft bestaan als er straks terugbetaling is. Daar moet dus een ondubbelzinnig antwoord op komen.
Als de zorgverstrekker er voor kiest om een deel van de opvolging van de patiënten via teleconsultatie te doen en daardoor de tijdsbesteding van zowel zichzelf als van de patiënt optimaliseert, zonder aan kwaliteit in te boeten, dan moet dat volwaardig terugbetaald kunnen worden, zoals een fysieke consultatie. Dit kan veel sneller dan einde 2018. Het vraagt een aanpassing van de nomenclatuur, waarbij de voorwaarden simpel vermeld worden.
Hoe gaan de veranderende werkprocessen beschreven, geëvalueerd, ondersteund en vergoed worden? Is dit een belangrijke stap richting bundled payment of cappuccino-model of welke andere vorm van vergoeding, met liefst een degelijk gedefinieerd kwalitatief aspect?
De piramide mag dus niet de ingang zijn tot een app-tunnel-visie, maar moet de toegangspoort zijn naar een nieuw gezondheidsuniversum.